CHÍNH SÁCH ĐỊNH CƯ TẠI ĐỨC CHO NGƯỜI VIỆT NAM

Việc định cư tại Đức đang trở thành mục tiêu của nhiều người Việt Nam, đặc biệt là các bạn trẻ mong muốn có cơ hội học tập, làm việc và xây dựng cuộc sống tại một trong những quốc gia phát triển hàng đầu châu Âu. Đức không chỉ có nền kinh tế vững mạnh mà còn có chế độ phúc lợi tốt, cùng với nhiều chương trình hỗ trợ định cư cho sinh viên, người lao động và gia đình. Trong bài viết này, Việt Đức IPI sẽ cung cấp thông tin chi tiết về chính sách định cư tại Đức cho người Việt.

 1. Du học Đức có được định cư hay không?

Nhiều bạn trẻ hiện nay chọn con đường du học Đức không chỉ vì chất lượng giáo dục vượt trội mà còn với hy vọng có thể định cư và xây dựng sự nghiệp lâu dài tại đây sau khi tốt nghiệp. Đức là một trong những quốc gia có hệ thống giáo dục phát triển hàng đầu thế giới, đặc biệt là trong các ngành kỹ thuật, y tế, và khoa học xã hội.

Ngoài ra, quốc gia này còn có chính sách mở cửa đón nhận người lao động quốc tế nhằm giải quyết tình trạng thiếu hụt nhân lực trong nhiều lĩnh vực. Điều này đồng nghĩa với việc sinh viên quốc tế hoàn toàn có cơ hội định cư tại Đức sau khi hoàn tất chương trình học, nếu đáp ứng các điều kiện và yêu cầu cần thiết.

Tuy nhiên, để có thể ở lại và làm việc hợp pháp, du học sinh cần hiểu rõ về các loại giấy phép định cư tại Đức và điều kiện cụ thể đối với từng loại. Đức có hệ thống giấy phép cư trú đa dạng, phù hợp với từng giai đoạn sau khi sinh viên tốt nghiệp. Việc lựa chọn loại giấy phép định cư tại Đức phù hợp không chỉ giúp bạn tối ưu hóa thời gian ở lại mà còn giúp bạn dễ dàng hơn trong việc tiếp cận các cơ hội việc làm lâu dài. 

Thông thường, sau khi tốt nghiệp, bạn sẽ được phép ở lại tìm việc trong một khoảng thời gian nhất định. Khi đã tìm được việc làm phù hợp, bạn có thể chuyển sang giấy phép lao động hoặc các loại giấy phép định cư dài hạn khác nếu đáp ứng đủ yêu cầu.

 2. Các loại giấy phép định cư tại Đức

Tại Đức, có nhiều loại giấy phép định cư khác nhau phù hợp với từng trường hợp cụ thể như du học sinh, người lao động, hoặc gia đình.

2.1 Giấy phép định cư cho sinh viên (Aufenthaltserlaubnis zum Studium)

Giấy phép định cư tại Đức cho sinh viên, hay còn gọi là Aufenthaltserlaubnis zum Studium, là loại giấy phép cư trú cơ bản dành cho sinh viên quốc tế đang theo học tại các trường đại học ở Đức. Đây là bước đầu tiên giúp bạn đặt chân vào hành trình định cư lâu dài tại Đức.

Giấy phép này cho phép bạn cư trú hợp pháp tại Đức trong suốt thời gian học tập. Thời hạn của giấy phép thường tương ứng với thời gian học dự kiến của chương trình bạn đăng ký, thường kéo dài từ 2 đến 4 năm, nếu diện du học nghề sẽ giao động 2-3 năm tùy thuộc vào  ngành học. Trong trường hợp bạn cần thêm thời gian để hoàn thành chương trình, bạn hoàn toàn có thể xin gia hạn giấy phép này để tiếp tục học tập.

Ngoài việc ở lại Đức để học tập, giấy phép Aufenthaltserlaubnis zum Studium cũng cho phép bạn làm thêm một số giờ nhất định mỗi tuần. Điều này không chỉ giúp bạn có thêm thu nhập mà còn mang lại cơ hội tiếp cận với môi trường làm việc chuyên nghiệp tại Đức. Thêm vào đó, việc làm thêm cũng sẽ là điểm cộng khi bạn quyết định ở lại Đức sau khi tốt nghiệp.

Quan trọng hơn nữa, giấy phép cư trú cho sinh viên là nền tảng để bạn tiến tới các loại giấy phép khác như giấy phép tìm việc (Job Search Visa) sau khi tốt nghiệp, mở ra cơ hội để bạn có thể chuyển sang diện cư trú dài hạn khi đã tìm được công việc phù hợp.

2.2 Giấy phép tìm việc (Job Search Visa)

Sau khi hoàn tất chương trình học, sinh viên quốc tế tại Đức có thể nộp đơn xin “giấy phép tìm việc (Job Search Visa) với thời hạn lên đến 18 tháng. Đây là bước tiếp theo quan trọng để bạn có thêm thời gian ở lại Đức tìm kiếm công việc đúng chuyên môn, từ đó giúp tiến tới việc định cư tại Đức lâu dài.

Giấy phép tìm việc này được thiết kế dành riêng cho sinh viên tốt nghiệp các chương trình học tại Đức, giúp họ có đủ thời gian để tham gia vào thị trường lao động và kết nối với các nhà tuyển dụng trong ngành nghề của mình. Trong thời gian 18 tháng, bạn được phép tự do tìm kiếm công việc toàn thời gian tại Đức và không bị giới hạn về ngành nghề hoặc vị trí tuyển dụng. Điều này mang lại sự linh hoạt rất lớn cho các sinh viên mới tốt nghiệp, đặc biệt là những người cần thời gian để thích nghi với môi trường làm việc và phong cách sống tại Đức.

Để được cấp giấy phép tìm việc, bạn sẽ cần chứng minh mình đã tốt nghiệp từ một cơ sở giáo dục tại Đức và có đủ tài chính để trang trải sinh hoạt trong thời gian tìm việc. Điều này bao gồm có tài khoản ngân hàng với số dư đủ chi phí cho 18 tháng hoặc có thu nhập từ các công việc bán thời gian trong lúc tìm việc.

Giấy phép tìm việc là cơ hội quý giá để các sinh viên tích lũy kinh nghiệm làm việc tại Đức. Khi tìm được việc làm ổn định, bạn có thể xin chuyển sang giấy phép lao động phù hợp hoặc thậm chí các loại giấy phép định cư dài hạn như Niederlassungserlaubnis (giấy phép định cư tại Đức vĩnh viễn) hay EU Blue Card nếu đáp ứng đủ yêu cầu.

2.3 Giấy phép làm việc (Arbeitserlaubnis)

Khi đã tìm được công việc phù hợp tại Đức, bạn sẽ cần xin Giấy phép làm việc (Arbeitserlaubnis) để có thể ở lại và làm việc hợp pháp lâu dài. Đây là bước quan trọng để tiến tới định cư tại Đức, vì giấy phép làm việc không chỉ cho phép bạn duy trì công việc mà còn mở ra cơ hội để bạn tiến tới các loại giấy phép cư trú dài hạn, bao gồm Giấy phép định cư vĩnh viễn (Niederlassungserlaubnis).

Để xin giấy phép làm việc tại Đức, bạn cần có hợp đồng lao động hợp lệ với một công ty ở Đức. Hợp đồng này không chỉ là chứng minh về mối quan hệ công việc giữa bạn và nhà tuyển dụng, mà còn phải tuân thủ các yêu cầu về mức lương tối thiểu do chính phủ Đức quy định. Điều này đảm bảo rằng bạn có thu nhập đủ để tự trang trải cuộc sống mà không phụ thuộc vào trợ cấp của nhà nước.

Đặc biệt, đối với những ngành nghề đang thiếu hụt nhân lực, như kỹ thuật, công nghệ thông tin, y tế, và khoa học, chính phủ Đức có các chính sách ưu tiên đặc biệt. Điều này có nghĩa là nếu bạn làm việc trong một trong các ngành nghề ưu tiên này, việc xin giấy phép làm việc sẽ có thể dễ dàng và nhanh chóng hơn.

Giấy phép làm việc không chỉ giúp bạn làm việc hợp pháp mà còn tạo điều kiện để tích lũy kinh nghiệm và kiến thức trong môi trường lao động Đức. Sau một thời gian nhất định, nếu đáp ứng đủ các tiêu chí như thời gian làm việc, đóng bảo hiểm xã hội, và trình độ tiếng Đức, bạn sẽ có đủ điều kiện để xin các loại giấy phép định cư vĩnh viễn tại Đức, tiến gần hơn tới mục tiêu định cư dài hạn.

 2.4 Giấy phép đoàn tụ gia đình (Familiennachzug)

Giấy phép đoàn tụ gia đình (Familiennachzug) là loại giấy phép dành cho những người muốn đưa vợ/chồng và con cái đến định cư cùng tại Đức. Đây là một lợi ích quan trọng mà Đức dành cho người lao động nước ngoài, đặc biệt với những người đã ổn định công việc và muốn gắn bó lâu dài với quốc gia này.

Để xin giấy phép đoàn tụ gia đình, bạn cần đáp ứng một số điều kiện tài chính và xã hội nhất định. Trước tiên, thu nhập của bạn cần phải ổn định và đủ để trang trải chi phí sinh hoạt cho cả gia đình mà không cần phụ thuộc vào trợ cấp của chính phủ Đức. Điều này có nghĩa là bạn phải chứng minh có đủ nguồn tài chính để chu cấp cho gia đình, bao gồm tiền thuê nhà, chi phí sinh hoạt và các chi phí khác khi gia đình bạn chuyển đến Đức.

Bên cạnh yêu cầu về tài chính, chính phủ Đức cũng yêu cầu bạn có một nơi cư trú đủ rộng để gia đình có thể sinh sống thoải mái. Diện tích căn hộ hoặc ngôi nhà của bạn phải đáp ứng tiêu chuẩn diện tích tối thiểu cho mỗi thành viên, đảm bảo môi trường sống an toàn và thoải mái.

Một số điều kiện bổ sung cũng có thể áp dụng tùy vào từng trường hợp, chẳng hạn như yêu cầu về trình độ tiếng Đức của người thân. Thông thường, vợ/chồng của bạn sẽ cần có trình độ tiếng Đức căn bản (mức A1) để dễ dàng hòa nhập với cuộc sống và văn hóa tại Đức. Tuy nhiên, các yêu cầu cụ thể có thể linh hoạt dựa trên từng tình huống.

Giấy phép đoàn tụ gia đình không chỉ mang lại cơ hội gắn bó với gia đình mà còn giúp họ tham gia vào hệ thống giáo dục và y tế tiên tiến của Đức, mở ra các cơ hội phát triển trong tương lai cho cả gia đình. Sau một thời gian định cư tại Đức, nếu gia đình bạn đáp ứng các điều kiện cần thiết, họ cũng có thể xin các loại giấy phép cư trú dài hạn hoặc thậm chí là giấy phép định cư vĩnh viễn.

 2.5 Giấy phép định cư vĩnh viễn (Niederlassungserlaubnis)

Giấy phép định cư vĩnh viễn (Niederlassungserlaubnis) là một trong những loại giấy phép giá trị nhất đối với người nước ngoài tại Đức, cho phép bạn sinh sống và làm việc lâu dài tại Đức mà không cần phải gia hạn giấy phép theo định kỳ. Đây là bước tiến quan trọng trong hành trình định cư, mang lại sự ổn định và an tâm khi xây dựng cuộc sống lâu dài tại Đức.

Để được cấp giấy phép định cư tại Đức vĩnh viễn, bạn cần đáp ứng một số yêu cầu cụ thể về thời gian làm việc và sinh sống tại Đức. Thông thường, yêu cầu cơ bản là bạn phải đã sống và làm việc hợp pháp tại Đức trong ít nhất 5 năm. Ngoài ra, các sinh viên quốc tế tốt nghiệp từ các trường đại học Đức và tìm được việc làm ổn định có thể rút ngắn thời gian này, giúp họ có cơ hội đạt được giấy phép định cư tại Đức vĩnh viễn sớm hơn.

Bên cạnh yêu cầu về thời gian, bạn còn phải chứng minh khả năng tài chính, đảm bảo rằng mình có thu nhập ổn định và không phụ thuộc vào trợ cấp xã hội. Điều này thường đòi hỏi bạn phải có hợp đồng lao động dài hạn hoặc nguồn thu nhập đủ để tự trang trải sinh hoạt.

Ngoài ra, trình độ tiếng Đức cũng là một yêu cầu quan trọng. Bạn cần đạt ít nhất trình độ tiếng Đức B1 để đảm bảo có khả năng giao tiếp và hòa nhập vào cộng đồng Đức. Đây là một tiêu chí giúp người định cư tại Đức có thể tham gia sâu vào đời sống xã hội, văn hóa và kinh tế, đóng góp vào sự phát triển của cộng đồng.

Một số yêu cầu khác có thể bao gồm việc đã tham gia đầy đủ vào hệ thống bảo hiểm xã hội Đức (bao gồm bảo hiểm y tế và bảo hiểm hưu trí) trong một khoảng thời gian nhất định. Điều này không chỉ đảm bảo an sinh cho bản thân bạn mà còn giúp bạn tích lũy quyền lợi trong hệ thống bảo hiểm Đức.

Giấy phép định cư tại Đức vĩnh viễn là một bước đệm quan trọng để bạn có thể tiến tới quốc tịch Đức nếu có nguyện vọng. Khi có giấy phép này, bạn sẽ có quyền tự do lựa chọn nghề nghiệp và nơi sinh sống, hưởng đầy đủ các quyền lợi xã hội như người bản địa và có thể cùng gia đình xây dựng cuộc sống ổn định và lâu dài tại Đức.

  2.6 Thẻ Xanh Châu Âu (EU Blue Card)

Thẻ Xanh Châu Âu (EU Blue Card) là một loại giấy phép lao động cao cấp được Liên minh Châu Âu (EU) cấp nhằm thu hút những người có trình độ chuyên môn cao từ khắp nơi trên thế giới. Đây là giấy phép đặc biệt dành cho các chuyên gia trong các lĩnh vực đòi hỏi tay nghề cao và được thiết kế để đáp ứng nhu cầu nhân lực chất lượng trong các ngành nghề đang thiếu hụt tại châu Âu, bao gồm cả Đức.

Điều kiện để xin EU Blue Card bao gồm:

– Bằng cấp chuyên môn: Bạn cần có bằng đại học hoặc chứng chỉ tương đương trong lĩnh vực bạn dự định làm việc tại Đức. Một số ngành nghề cụ thể như công nghệ thông tin, kỹ thuật, khoa học, và y tế thường được ưu tiên cao.

– Mức thu nhập tối thiểu: Để đảm bảo bạn đáp ứng tiêu chuẩn thu nhập cao, Đức yêu cầu ứng viên có mức lương hàng năm tối thiểu. Con số này được điều chỉnh hàng năm, nhưng thường ở mức khoảng 56,400 euro. Đối với các ngành nghề đang thiếu hụt, mức thu nhập yêu cầu có thể thấp hơn, vào khoảng 43,992 euro. Đây là mức lương đảm bảo người lao động có thể tự trang trải cuộc sống tại Đức và không cần đến trợ cấp của nhà nước.

Khi sở hữu EU Blue Card, bạn có quyền cư trú và làm việc tại Đức và một số quốc gia khác trong EU. Thẻ này không chỉ cho phép bạn định cư tại Đức mà còn cung cấp khả năng linh hoạt trong việc chuyển đến các nước khác trong EU sau một thời gian nhất định. Điều này mở ra cơ hội không chỉ để làm việc mà còn để trải nghiệm và học hỏi từ môi trường đa dạng trong khối Liên minh Châu Âu.

Sau khi làm việc tại Đức trong 33 tháng với EU Blue Card, bạn có thể xin giấy phép định cư vĩnh viễn (Niederlassungserlaubnis) nếu đáp ứng đủ các yêu cầu. Nếu bạn đạt trình độ tiếng Đức B1 trở lên, thời gian này có thể rút ngắn xuống còn 21 tháng. Đây là một ưu điểm lớn của EU Blue Card, giúp bạn tiến tới định cư dài hạn tại Đức một cách nhanh chóng hơn.

EU Blue Card mang lại cho bạn sự ổn định và cơ hội thăng tiến trong sự nghiệp tại Đức. Đồng thời, nó cũng là một lựa chọn lý tưởng cho những người muốn có khả năng linh động trong toàn khối EU, xây dựng cuộc sống và sự nghiệp không chỉ ở Đức mà còn ở nhiều quốc gia khác trong Liên minh Châu Âu.

 3. Lợi ích khi định cư tại Đức là gì?

Đức là một trong những điểm đến hấp dẫn đối với người nước ngoài muốn định cư lâu dài nhờ vào chính sách hỗ trợ phong phú, hệ thống phúc lợi xã hội toàn diện và chất lượng cuộc sống cao. Khi định cư tại Đức, bạn và gia đình có thể tận hưởng nhiều lợi ích thiết thực mà quốc gia này mang lại.

 3.1 Chính sách phúc lợi xã hội

Đức có hệ thống phúc lợi xã hội được đánh giá cao, mang lại sự an toàn và hỗ trợ cần thiết cho người định cư tại Đức. Các quyền lợi bao gồm:

– Bảo hiểm y tế: Người định cư tại Đức có thể tham gia vào hệ thống bảo hiểm y tế bắt buộc hoặc tự nguyện, giúp chi trả phần lớn chi phí khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe. Đây là một trong những điểm thu hút lớn đối với người nước ngoài, đảm bảo an sinh sức khỏe cho cả gia đình.

– Bảo hiểm thất nghiệp: Nếu bạn mất việc, bảo hiểm thất nghiệp tại Đức sẽ hỗ trợ tài chính trong thời gian tìm việc mới, giúp giảm bớt gánh nặng kinh tế.

– Bảo hiểm hưu trí: Người lao động tại Đức cũng được tham gia vào hệ thống bảo hiểm hưu trí, tích lũy quyền lợi và an tâm về tài chính khi về hưu.

– Các hỗ trợ khác: Đức còn có các chương trình trợ cấp gia đình, trợ cấp nhà ở và nhiều loại hỗ trợ tài chính khác giúp người định cư giảm bớt chi phí sinh hoạt, đảm bảo cuộc sống ổn định và đầy đủ.

 3.2 Hệ thống giáo dục tiên tiến

Con cái của người định cư tại Đức có cơ hội học tập trong một môi trường giáo dục chất lượng hàng đầu thế giới. Đức cung cấp giáo dục miễn phí cho học sinh từ bậc tiểu học đến trung học, và học phí đại học cũng rất thấp hoặc miễn phí. Ngoài ra, hệ thống giáo dục Đức còn có:

– Chương trình học bổng và hỗ trợ tài chính: Chính phủ Đức cùng các tổ chức phi chính phủ thường cung cấp học bổng và các khoản hỗ trợ tài chính cho học sinh, sinh viên, đặc biệt là những người có thành tích học tập xuất sắc.

– Đào tạo nghề chất lượng cao: Đức có hệ thống đào tạo nghề đặc biệt phát triển, giúp học viên nhanh chóng tiếp cận thực tế công việc, tăng cơ hội tìm việc và xây dựng sự nghiệp vững chắc.

 3.3 Cơ hội việc làm rộng mở

Đức là nền kinh tế lớn nhất châu Âu và đứng thứ tư trên thế giới, tạo ra vô số cơ hội việc làm cho người lao động nước ngoài. Đặc biệt, các ngành kỹ thuật, công nghệ, y tế, và dịch vụ chăm sóc sức khỏe luôn trong tình trạng thiếu hụt nhân lực, mang lại lợi thế cho người định cư muốn tìm việc ổn định với mức thu nhập cao.

– Nhu cầu nhân lực cao: Đức có nhu cầu lớn đối với các vị trí kỹ thuật viên, kỹ sư, bác sĩ và nhân viên y tế, mang lại cơ hội tốt cho người định cư tại Đức có chuyên môn cao.

– Thu nhập ổn định và điều kiện làm việc tốt: Ngoài mức lương cạnh tranh, người lao động tại Đức còn được hưởng các quyền lợi như ngày nghỉ, giờ làm việc hợp lý, và chế độ bảo hiểm xã hội toàn diện.

 3.4 Môi trường sống an toàn, văn minh

Đức nổi tiếng với môi trường sống an toàn, văn minh và lành mạnh. Quốc gia này có hệ thống an ninh tốt, với tỷ lệ tội phạm thấp, mạng lưới giao thông công cộng phát triển và các thành phố sạch đẹp, hiện đại. Người định cư tại Đức được sống trong môi trường thân thiện, có tính cộng đồng cao và các cơ hội giải trí, giáo dục, văn hóa phong phú. 

Việc định cư tại Đức không chỉ là cơ hội để phát triển sự nghiệp mà còn là điều kiện lý tưởng để xây dựng cuộc sống ổn định, chất lượng cao cho cả gia đình trong một xã hội phát triển và thân thiện.

 4. Cách du học sinh định cư tại Đức sau khi tốt nghiệp

Việc định cư tại Đức đối với du học sinh sẽ dễ dàng hơn nếu bạn đã có kế hoạch từ khi bắt đầu du học. Dưới đây là các bước cơ bản để sinh viên quốc tế có thể định cư tại Đức sau khi tốt nghiệp.

4.1 Yêu cầu để xin giấy phép định cư vĩnh viễn là sinh viên tốt nghiệp nước ngoài ở Đức

Sinh viên tốt nghiệp quốc tế muốn xin giấy phép định cư vĩnh viễn tại Đức cần đáp ứng các yêu cầu cơ bản sau:

• Có bằng đại học hoặc cao đẳng từ các trường đại học Đức.
• Có hợp đồng lao động dài hạn và thu nhập ổn định.
• Đạt trình độ tiếng Đức tối thiểu B1.
• Có bảo hiểm y tế và đóng thuế đầy đủ trong thời gian sinh sống và làm việc tại Đức.

4.2 Thời gian và phí nộp đơn xin giấy phép định cư

Quá trình xin giấy phép định cư thường mất từ 4 đến 8 tuần để xử lý, và phí xin giấy phép dao động từ 100 đến 150 Euro. Thời gian cụ thể có thể khác nhau tùy thuộc vào khu vực và từng trường hợp cụ thể.

 4.3 Nộp đơn xin giấy phép định cư ở đâu?

Bạn có thể nộp đơn xin giấy phép định cư tại Văn phòng Đăng ký Người nước ngoài (Ausländerbehörde) tại địa phương mình đang sinh sống. Để tránh thời gian chờ đợi lâu, bạn nên đặt lịch hẹn trước và chuẩn bị đầy đủ hồ sơ cần thiết.

 4. Định cư Đức nên học ngành gì – Chính sách định cư tại Đức

Để tăng cơ hội định cư, du học sinh nên lựa chọn các ngành học được đánh giá cao tại Đức và đang thiếu nhân lực như:

– Kỹ thuật và Công nghệ thông tin: Đây là lĩnh vực đang rất cần nhân lực ở Đức, đặc biệt là kỹ sư và chuyên viên IT.

– Y tế và Chăm sóc sức khỏe: Ngành y tế luôn mở cửa cho nhân lực quốc tế, từ bác sĩ, y tá cho đến các chuyên viên chăm sóc.

– Kinh tế và Quản trị: Những người có kiến thức trong lĩnh vực kinh tế và quản lý có nhiều cơ hội làm việc tại các công ty lớn ở Đức.

 5. Các ngành nghề dễ định cư tại Đức

– Ngành công nghệ thông tin (IT): Với nhu cầu ngày càng cao về công nghệ, các chuyên gia IT luôn có cơ hội định cư và phát triển sự nghiệp tại Đức.

– Ngành y tế và điều dưỡng: Đức có nhu cầu lớn về đội ngũ y tế, đặc biệt là trong chăm sóc người già và người bệnh.

– Ngành kỹ thuật cơ khí: Các kỹ sư cơ khí và công nghiệp cũng là những đối tượng được Đức ưu tiên định cư.

– Ngành nhà hàng – khách sạn: Với nền du lịch phát triển, ngành nhà hàng – khách sạn ở Đức luôn tìm kiếm nhân lực, đặc biệt là quản lý và đầu bếp có chuyên môn cao.

>>>Tham khảo lộ trình và học phí du học nghề Đức tại đây: Chương trình du học nghề Đức<<<

Định cư tại Đức mang lại nhiều cơ hội cho người Việt Nam, đặc biệt là các du học sinh và người lao động có tay nghề cao. Bằng cách hiểu rõ các loại giấy phép và chuẩn bị từ sớm, bạn hoàn toàn có thể biến giấc mơ định cư tại Đức thành hiện thực. Việt Đức IPI chúc bạn thành công trong hành trình chinh phục nước Đức xinh đẹp nhé!